|
|
|
ZİNCİRKIRAN MEHMET BEY TÜRBESİ- ANTALYA MERKEZ
Yivli Minâre Camii’nin kuzeybatısında yer alan Zincirkıran Türbesi, 1377 yılında Zincirkıran Mübârizeddin Mehmed Bey tarafından, 779/1377 yılında vefat eden oğlu Emirzâde Ali Bey için yaptırılmış, 1378 yılında kendisi de vefat edince aynı türbeye defnedilmiştir. Türbede yer alan üçüncü sanduka ise Mevlevî Şeyhi Mustafa Dede Efendi’ye âittir.
Zincirkıran Türbesi, kenar uzunluğu 8,50 mt olan kare bir subasman üzerinde tek kubbeli olup, sekizgen planlıdır. Türbe, Selçuklu kümbetleri üslûbunda, pramidal taç bir külahla örtülmüş olup, tamamen kesme taştan mükemmel bir işçilikle inşâ edilmiş ve günümüze sağlam bir şekilde ulaşmıştır. Türbede, dikdörtgen forumlu, demir parmaklıklı yedi pencerenin üst kısımlarında negatif ve pozitif işlenmiş bitkisel motifler bulunmaktadır.
Zemini dörtgen tuğlalarla kaplı olan yapı, inşâ edildiği dönemde, sanduka üzerleri tamamen Selçuklu çinisi ile bezenmiş, lâkin Selçuklu çinilerinden günümüze ulaşan herhangi bir örnek kalmamıştır. Ayrıca türbe içi pencere alınlıklarında yer alan yedi kitâbeden dördü de kayıptır.
Mübârizeddin Mehmed Bey 1373 yılında Antalya’yı Kıbrıs Krallığı’ndan geri alırken, limana giriş-çıkışı engelleyen iki burç arasına gerili kırılamaz, aşılamaz denilen zinciri kırmış olduğundan kendisi “Zincirkıran” lakabı ile anılmaktadır. Kırdığı bu zincir bir hâtıra olarak türbe kapı kitâbesi üzerinde yer alan taş halkaya yerleştirilmiştir, lakin günümüzde bu zincir de kayıptır.
Kilitli taşlardan oluşan basık kemerli türbe kapısının üzerinde ikisi bitkisel motifli, biri düz üç rozet bulunmaktadır. Rozetlerin üzerinde 147x47 cm ebatlarında, mermer üzeri iki satır Selçuklu girift celî sülüsü ile türbe kitâbesi yer almaktadır. Kitâbede şunlar yazmaktadır:
Türkçe anlamı: “Allah’tan başka her şey yok olucudur. Bu şerefli kubbenin inşâsını Büyük Emir, Fukârânın ve ulemânın gözeticisi, din, dünya ve devletin cengâveri, Yunus Bey oğlu Mahmud oğlu Mehmed emretti, mülkü dâim olsun çünkü o halkını üstün tuttu (değer verdi). Merhûm ve ma’sûm Emirzâde Ali -Allah onun türbesini nurlandırsın- 679 yılı Şaban ayının sonları (Aralık 1377).”
Türbenin iç kısmında üç pencere alınlığı üzerinde yer alan kitâbelerde, güney kısmından başlayarak şunlar yazmaktadır:
1. “Allah, adâleti kaim kılarak kendisinden başka ilâh olmadığına şâhidlik etti; melekler ve ilim sâhibleri de (adâletle kaim olarak buna şâhidlik ettiler)” (Âl-i İmrân sûresi, 3/18)
2. “Allah yolunda öldürülenleri sakın ölüler sanma. Bilakis onlar diridirler, Rab'leri katında rızıklanmaktadırlar” (Âl-i İmrân sûresi, 3/169).
3. “Dünyanın izzeti mal iledir, âhiretin izzeti ameller iledir, dünya mihnet ve gurur yeridir veya meşekkat ve zorluk yeridir ancak “
Kaynak: Gazete bir (Necmi ATİK)
Fotoğraflar: Erol Şaşmaz |
ZİNCİRKIRAN MEHMET BEY TÜRBESİ- ANTALYA MERKEZ Fotoğraf Galerisi
|  |  |  |  |  |  |  |  |  |  | |
|