CAMİİ 2.jpg)
|
|
|
|
|
MANİSA YAZMA ESER KÜTÜPHANESİ – MANİSA MERKEZ
Manisa Yazma Eser Kütüphanesi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Konya Bölge Müdürlüğüne bağlı olarak Manisa ilinde hizmet vermektedir.
Yüzyıllar öncesine uzanan geçmişi ve sahip olduğu kültürel, tarihsel ve sanatsal değerleri ile Manisa Yazma Eser Kütüphanesinde;
Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi ile yazılmış, 8 binden fazla yazma eser ve 9 binden fazla basılı eser bulunmaktadır. Söz konusu yazma eserler, Geleneksel Türk Sanatlarımızdan olan; cilt, ebru, tezhip, hat ve minyatür sanatlarının seçkin ve kıymetli örneklerini içermekte ve temsil etmektedir.
Manisa Yazma Eser Kütüphanesinde bulunan ve korunan yazma eserler, yüzyıllar boyu bazı önemli kütüphanelerin bünyesinde muhafaza edilmiştir.
İlk olarak, 1445 yılında II. Murat tarafından sarayın içinde bir kütüphane inşa edilmiş, daha sonra Fatih Sultan Mehmet zamanında saray içinde kurulan bu kütüphaneye “Fatih Kütüphanesi” adı verilmiştir .
II. Bayezid döneminde (1481-1512) sancak beyi Şehzade Şehinşah’ın annesi Hüsnüşah Sultan tarafından Manisa Hatuniye Cami içerisinde bir kütüphane yaptırılmış, bu kütüphanede 401 cilt yazma bulunduğu ve oğlu Şehinşah’ın bu kütüphaneye 140 ciltlik bir koleksiyon hediye edildiği kayıtlara geçmiştir.
Bu kütüphanelerin yanı sıra, 1520-1566 yılları arasında Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa’da iki kütüphane kurulmuştur. Bunlardan ilki “Sultan Cami” içindeki kütüphane, ikincisi de aynı zamanda tıp mektebi vasfını taşıyan “Manisa Darü’ş-şifâsı” içinde kurulmuş olan hastane kütüphanesidir .
Bu kütüphanede 1658 tarihli deftere göre 311 adet kitap bulunmakla beraber, Hafsa Sultan, sözü edilen kuruma; şiir, edebiyat, tarih, tıp alanlarında 952 adet yazma kitap koleksiyonu vakfetmiştir.
Manisa’da kurulan bir başka önemli kütüphane, III. Sultan Murat zamanında inşa ettirilen “Muradiye Cami Kütüphanesi”dir. Söz konusu kütüphane 1806 yılında Karaosmanoğulları’ndan Hüseyin Ağa tarafından yaptırılmıştır. Muradiye Cami içerisinde bulunan yazmalar ve bazı koleksiyonlar bu kütüphaneye devredilmiş ayrıca vakıf koleksiyonları da “Muradiye Kütüphanesi”nde toplanmıştır.
Bunlara ilaveten, Kara Osmanzade Eyüp Ağa yalnız kendi şahsına ait koleksiyonun bulunduğu bir kütüphane kurmuş ve bu kütüphaneye “Çeşnigîr Kütüphanesi” adı verilmiştir .
19. yüzyılda Manisa’da kurulan diğer bir kütüphane, “Nişancı Paşa Kütüphanesi”dir. Söz konusu kütüphane 1922’de Yunanlılar tarafından tamamen yıkıldığı için yazma ve baskı tüm eserler zarar görmüştür.
1939 yılında Manisa Valisi Dr. Lütfi Kırdar’ın teşebbüsü ile şehirde bir kütüphane yapılarak toplanan ve tasnif edilebilen yazma ve basma kitaplar 1945 yılında bu yapıya taşınmıştır .
Anafartalar Mahallesi Cumhuriyet Caddesi’nde yer alan kütüphane “Genel Kitaplık” adı ile açılmış, daha sonra adı “Manisa İl Halk Kütüphanesi” olarak değiştirilmiştir. Bu yapı içerisinde; yukarıda bahsi geçen kütüphanelerden ve yöreden toplanan, aynı zamanda vakıf yolu ile elde edilen el yazma ve basma kitaplar bir araya getirilmiştir. Halk arasında “Kitapsaray”, olarak bilinen bina, hem okuyucularına hizmet vermiş hem de yazma eserlerin korunup saklanmasına imkân sağlamıştır .
Yazma eserler 1945 yılından 2012 yılına kadar Manisa İl Halk Kütüphanesindeki depolarda muhafaza edilmiş, ancak kütüphanede yer alan değerli yazma eserlerin korunması için yeni bir binaya gereksinim duyulmuştur.
Bu sebeple, Mülkiyeti Manisa Valiliğine ait olan ve 1926 yılında inşa edilen Hıdıroğlu Konağı restore edilmiş, Manisa İl Genel Meclisinin 11.04.2013 tarih ve 88 sayılı kararıyla, 25 yıllığına Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığına tahsis edilmiştir. Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından bu bina içerisinde; depo alanları, okuyucu salonları, sergi salonu gibi gerekli birimlerin tesisi yapılmış ve Manisa İl Halk Kütüphanesinde yer alan yazma eserler buraya taşınmıştır. Manisa Yazma Eser Kütüphanesi, Haziran 2013 tarihi itibariyle faaliyet göstermeye ve araştırmacılara hizmet vermeye başlamıştır.
2017 yıl sonu itibariyle, söz konusu kütüphanede 8 bin 159 yazma eser, 9 bin 171 matbu eser, 1 milyon 560 bin 320 dijital kopya bulunmakla beraber, fiziksel temizlik uygulanan eser sayısı 8 bin 160 adettir. 6093 Sayılı Yasa gereği Bakanlığa bağlı kütüphane ve müzelerden devir yoluyla 49 adet el yazması eser devir alınmış, 1 adet eser ise satın alma yoluyla temin edilmiştir. Ayrıca, 8 bin 50 adet eser sayısallaştırılmıştır.
KAYNAK: Ebru ALPARSLAN
FOTOĞRAFLAR: EROL ŞAŞMAZ |
| MANİSA YAZMA ESER KÜTÜPHANESİ – MANİSA MERKEZ Fotoğraf Galerisi
|  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  | |
|
