GALATA MEVLEVİHANESİ HASAN AĞA ÇEŞMESİ-BEYOĞLU-İSTANBUL
HASAN AĞA ( Matbah Emini) ÇEŞMESİ (H.1059- M.1649)
Beyoğlunda Tünel başında halen Müze olan eski Galata Mevlevihanesi’nin bahçesinde Hâlet Efendi Kütüphanesi’nin altında bulunan bu çeşme, kesme taştan klâsik tarzda yapılmıştır. Ayna taşı bozulmuş, teknesi çukurda kalmış olup, suyu akmaktadır.
XVII. yüzyılın ilk yarısında Tersane ve Matbah Emini İsmâil Ağa da mevlevîhânede imar faaliyetinde bulunmuş, Matbah Emini Hasan Ağa avlusunda bir çeşme yaptırmıştır.
Hasan Ağa Çeşmesi’nin sebilküttâba dayanan gövdesi kesme küfeki taşı ile örülmüştür. Sivri kemerli nişin üzerine yaptıranın adıyla inşa tarihini (1059/1649) veren, metni Nisârî mahlaslı bir şaire ait ta‘lik hatlı manzum kitâbe yerleştirilmiştir. Bunun üzerinde de Abdülmecid’in 1268 (1851-52) yılında çeşmeyi tamir ettirmesi sırasında konulan, metni Zîver Paşa’ya ait ta‘lik hatlı diğer bir manzum kitâbe bulunmaktadır. Adı geçen padişahın beyzî bir çelenk içine alınmış olan tuğrası bu kitâbeyi taçlandırmaktadır.
Çeşmenin kitabesi kemerinin üstündedir. Daha yukarıda da 1268( M.1851) yılında çeşmenin Abdülmecid tarafından tamir ettirildiğini gösterir, ikinci kitabe vardır.
(1059/1649) veren, metni Nisârî mahlaslı bir şaire ait ta‘lik hatlı manzum kitâbe yerleştirilmiştir.
Esas kitabe şöyledir:
“ Sırr-ı Mevlâna –yı Rûm Âdem Efendi kim olur”
“ Hankah-ı mevlevîde mürşid-i sâhib-reşâd”
“ Tekyesinde var idi suya kemâl-i ihtiyac”
“ Himmet ile kıldı dervişanı memnûn-ı murad”
“ Sevk idüb bir sâı-yi hâyrat-ü sâhib-kudrete”
“ Eyledi bu çeşmeyi bünyad ol merd-i cevâd”
“ Hâliyâ Matbah Emini ol kerîm-üş-şan kim”
“ Meşreb-i hulkı Hasan Aga-yi hâlis-i’tikad”
“ Yapdı böyle ayn-i dilcû eyleyüb mâlin sebil”
“ İtseler nâmın rûz-i haşre dek hayr ile yâd”
“ Kevser-i cennet gibi oldu muvaffak hak bu kim”
“ Kâbe-i uşşakda bu çeşme-i zemzem-nijad”
“ Hebbezâ âb-ı hayat-efzâ ki her bir katresi”
“ Taşnegân-ı âleme oldu safâ-bahş-i fuâd”
“ Böyle hayrin ecrini tahrire imkan olmıya”
“ Olsa yer eşcâr-ı âlem hâme deryalar medâd”
“ Âb gibi dâimâ tab’ı keder-yab olmayub”
“ Ömrünü ide safâlarla Cenab-ı Hak ziyâd”
“ Ey Nisârî teşneler bu çeşmeye târih içün”
“ Didiler ayn-ı Hasan rûh-i Hüseyn-i kıldı şâd” (1059)
Bunun üzerinde de Abdülmecid’in 1268 (1851-52) yılında çeşmeyi tamir ettirmesi sırasında konulan, metni Zîver Paşa’ya ait ta‘lik hatlı diğer bir manzum kitâbe bulunmaktadır. Adı geçen padişahın beyzî bir çelenk içine alınmış olan tuğrası bu kitâbeyi taçlandırmaktadır.