ZEVKİ KADIN SIBYAN MEKTEBİ VE ÇEŞMESİ –BEYOĞLU-İSTANBUL
Beyoğlu ilçesi Fındıklı semtinde, Meclis-i Mebusan Caddesi, Güzel Sanatlar Akademisi (bugünkü Mimar Sinan Üniversitesi'nin bahçesine ait arsa üzerinde yer almaktadır).
Mektep, Padişah III. Osman'ın eşi Zevkî Kadın tarafından, çeşme ile birlikte bir hayır eseri olarak inşa edilmiştir.
Yapılış Tarihi: H.1169 / M.1755 – 1756
Kitabesi;
Şehenşâh-ı semâhât-keş-ü zıll-u’llâh hayr-endiş
Cenâb-ı Hazret-i Sultân Osmân-ı kerem-fermâ
Dırahşan-ı gevher-i bahr-i hilâfet menba’-ı re’fet
Şeref-bahşâ-yi taht-ı saltanat Hakân-ı adl-ârâ
Ne şahenşâh ki tahsil-i rızaullaha talibdir
Ne şahenşâh ki mazhar eylemiş tevfikine Mevlâ
Hulûs-i kalbine burhân-ı vâzıhdır o Hakânın
Ki cümle bendegânı mâil-i hayratdır hattâ
Şebistân-i hârim-i hassının perverde-i insi
Yegâne dürr-i ismet şeb-çerâg-ı perde-i ulyâ
O yektâ iffet-i gevher-kârin-i pertev-i şevket
Üçüncü kadın ol âli-güher bânû-yi bâ-takva
Veli-ni’meti ya’ni o Şahenşah-ı zî-şânın
Atâsından olub bende cû eltâf-ı lâ-yahsâ
Muvaffak oldu ihsân-ı hümâyuna olub şâyan
Rızâullah içün bu çeşme-sârı eyledi inşa
Hüdavend-i cihan-bânın olub ikbâlini rûz-efzûn
İde bânisini Hak sâyesinde mazhar-ı i’tâ
Emînâ mısra’-ı târihi hem-kadr-i cevâhirdir
Üçüncü Zevki Kadın kıldı icrâ gel zülâl iç mâ
Yapının ana giriş kapısı, ana yola bakan ve çeşmenin de yer aldığı cephe üzerindedir. Günümüzde kullanılmayan bu iki kanatlı kapının yerine, kuzey cephesinde bulunan taş söveli kapı kullanılmaktadır.
İki katlı olan mektebin beden duvarları bir sıra tas, üç sıra tuğla olmak üzere almaşık teknikte örülmüştür. Binanın kullanılan ve kullanılmayan her iki giriş kapısı altta aynı koridora açılır. Bu koridordan başka alt katta su haznesi, üst kattaki dersliğe çıkan merdiven ve servisler bulunmaktadır. Üst katta ise bir koridor ve büyük derslik odası yer almaktadır. Aynalı tonozla örtülü olan derslik salonunun giriş bölümü, iki mermer sütun ile ayrılmıştır. Dersliğin giriş bölümünde alçı yaşmaklı bir ocak bulunur.
Binanın yola bakan cephesinde üst kata açılan alçı şebekeli dört pencere vardır. Kuzey cephesinde ise, altlı üstlü dörder pencere yer alır. Aydınlık olarak kullanılan üst pencereler alçı şebekeli, alt sıradakiler ise demir parmaklıdır. Bu cephenin zemin katında, günümüzde giriş olarak kullanılan kapıdan başka, iç koridora açılan demir parmaklıklı bir küçük pencere de bulunmaktadır.
Kaynak: SmartbeyoÄŸlu
FotoÄŸraflar: Erol ÅžaÅŸmaz
ZEVKİ KADIN SIBYAN MEKTEBİ VE ÇEŞMESİ –BEYOĞLU-İSTANBUL Fotoğraf Galerisi