|
|
|
HALI MÃœZESÄ°/AYASOFYA Ä°MARETÄ°- SULTANAHMET-FATÄ°H-Ä°STANBUL
HALI MÜZESİ TARİHÇESİ
Kültürel varlığımız olan eserlere çağdaş yönetim anlayışı ve teknikleriyle sahiplenerek, onları gelecek nesillere taşımak misyonu içinde olan Vakıflar Genel Müdürlüğü, tarihi halıların korunması ve tanıtılması amacıyla, 13 Nisan 1979'da Sultanahmet Camii Hünkâr Kasrı'nda Halı Müzesi'ni ziyarete açmıştır.
Vakıflar Genel Müdürlüğü"nün müzelerini yeniden yapılandırma projesi kapsamında; Ayasofya İmareti'nin Halı Müzesi'ne dönüştürülmesine karar verilmiştir. Bu süreçte; imaretin 2006-2007 yıllarında kapsamlı bir restorasyonu, 2010 yılında ise "Müze Teşhir Tanzim Uygulaması" yaptırılarak, 2013 yılında Vakıflar Halı Müzesi olarak yeniden ziyarete açılmıştır.
Müzede eserlerin korunması, tanıtılması ve gelecek nesillere en iyi şekilde aktarılması amacıyla; müzecilik kriterlerine uygun lamine güvenlik camlı, nem kontrollü, şifreli elektronik panelli, elektronik sürgü açılımlı duvar tipi modüler vitrinler, müze standartlarına uygun aydınlatma, nem ayarlayıcı sistemler, ısıtma ve soğutma sistemleri ile dokunmatik ekranlı kiokslar kullanılmıştır.
Dünyanın en zengin halı koleksiyonlarından birine sahip olan Vakıflar Halı Müzesi Koleksiyonu'nda; eski bir İslam geleneğiyle, cami ve mescitlere bağışlanan tarihi ve sanatsal değere sahip halılar yer alır. Halı ve kilim bağışları, vakfeden ya da ölen kişinin sevap kazanması için yapılan dini amaçlı bağışlardır. Özellikle camiler için dokunan bu halılar, zarafet, estetik ve sanatsal özellikleriyle ayrı bir değer taşır. 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar kendi yörelerine özgü desenler ile Anadolu'nun çeşitli dokuma merkezlerinde dokunan halı ve halı seccadeler, İran ve Kafkas halıları müze koleksiyonunda yer alan eserlerdir. Koleksiyonun en nadide eserlerinden seçilen halı ve seccade örnekleri, kronolojik sırayla ve yöresel desen gruplarına göre, müzenin her üç galerisinde sergilenmektedir.
Birinci Galeri; Beylikler Dönemi, Erken ve Klasik Osmanlı Dönemi Anadolu Halıları.
İkinci Galeri; Osmanlı Dönemi Orta ve Doğu Anadolu halı ve halı seccadeler.
Üçüncü Galeri; Osmanlı Dönemi büyük boyutlu Uşak halıları ve saf halı seccadeler.
AYASOFYA Ä°MARETÄ°
İmaret; fakirlerin, medrese talebelerinin, yolcu ve misafirlerin günlük yiyecek ihtiyacını karşılamak üzere inşa edilmiş vakıf müesseseleridir. Ayasofya İmareti, dönemin padişahı I. Mahmut tarafından Hicri 1152 (Miladi 1742-1743) tarihinde Ayasofya'nın kuzeydoğu tarafına inşa edilmiştir. İmaretin doğusunda Topkapı Sarayı'nın Bâb-ı Hümâyun kapısı, güneydoğusunda III. Ahmet Çeşmesi yer alır. Bina Ayasofya caminin kuzey dış çevre duvarına bitişik olarak uzanır. Yemekhane (me'kel), mutfak (aşhane), fırın (fodlahane) olmak üzere üç bölümden ibaret olan İmaret, taş ve tuğla ile almaşık duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Batıya doğru uzanan ince uzun mekân yemekhane, onu takip eden diğer iki mekân ise mutfak ve fırın bölümleridir. Bu bölümlere giriş, avluya açılan kapılardan sağlanır.
Tamamen müstakil olan üç kısımlı binanın ön ve arka tarafında birer kapı yer alır. Bu kapılardan en dikkat çekeni, III. Ahmet Çeşmesi'ne bakan büyük ve anıtsal giriş kapısıdır. Kapı, barok üslubunun İstanbul'daki en güzel örneklerinden biridir. Tezyinatın saçak altı dekorları, bir tamir esnasında değiştirilmiştir. İmaretin kapılarında yer alan kitabelerin üzerindeki sülüs hatlı yazılar "Morali" lakabıyla bilinen ve adı "Darüssaade ağası", "Hazinedar" gibi görev-unvanlarıyla anılan Beşir Ağa, manzumeler ise dönemin şairlerinden Nimetullah Efendi tarafından yazılmıştır. İmaretin avlusu ile Ayasofya arasında bir Bizans yapısı olan Skeuophylakion (Hazine Dairesi Kutsal Emanet Binası) bulunmaktadır.
Ayasofya İmareti 1777, 1871, 1884 ve 1893 yıllarında onarım görmüş, 1920 yılından sonra İstanbul Vakıflar Baş Müdürlüğü tarafından arşiv saklama deposu ve akabinde kurşun atölyesi olarak kullanılmıştır.
ZÄ°YARET
Tel.: 0(212) 512 69 93
E-mail: info@halimuzesi.com
Adres: Cankurtaran Mah. Babı Hümayun Caddesi Soğukçeşme sok. Fatih / İstanbuL
KAYNAK: iremyenidogan.weebly.com/
FOTOĞRAFLAR: EROL ŞAŞMAZ (Halı fotoğrafları tanıtım sitesinden alıntıdır.) |
HALI MÃœZESÄ°/AYASOFYA Ä°MARETÄ°- SULTANAHMET-FATÄ°H-Ä°STANBUL FotoÄŸraf Galerisi
|  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  | |
|