Tarihi Mekanlar Kişisel Ansiklopedi Erol ŞAŞMAZ
  İSTANBUL İLİ ESERLERİ
  MİMAR SİNAN VE ESERLERİ
  İZMİR İLİ ESERLERİ
  ADIYAMAN İLİ ESERLERİ
  AFYON İLİ ESERLERİ
  AĞRI İLİ ESERLERİ
  AKSARAY İLİ ESERLERİ
  AMASYA İLİ ESERLERİ
  ANKARA İLİ ESERLERİ
  ANTALYA İLİ ESERLERİ
  AYDIN İLİ ESERLERİ
  BARTIN İLİ ESERLERİ
  BALIKESİR İLİ ESERLERİ
  BATMAN İLİ ESERLERİ
  BİLECİK İLİ ESERLERİ
  BURSA İLİ ESERLERİ
  ÇANAKKALE İLİ ESERLERİ
  EDİRNE İLİ ESERLERİ
  ELAZIĞ İLİ ESERLERİ
  ERZİNCAN İLİ ESERLERİ
  ERZURUM İLİ ESERLERİ
  ESKİŞEHİR İLİ ESERLERİ
  GAZİANTEP İLİ ESERLERİ
      Gaziantep Ören yerleri
      Gaziantep Camileri
      Gaziantep Tarihi Yapıları
      Gaziantep Hanları
  HATAY İLİ ESERLERİ
  ISPARTA İLİ ESERLERİ
  KARABÜK İLİ ESERLERİ
  KARAMAN İLİ ESERLERİ
  KARS İLİ ESERLERİ
  KASTAMONU İLİ ESERLERİ
  KAYSERİ İLİ ESERLERİ
  KIRIKKALE İLİ ESERLERİ
  KIRKLARELİ İLİ ESERLERİ
  KIRŞEHİR İLİ ESERLERİ
  KOCAELİ İLİ ESERLERİ
  KONYA İLİ ESERLERİ
  KÜTAHYA İLİ ESERLERİ
  MALATYA İLİ ESERLERİ
  MANİSA İLİ ESERLERİ
  MARDİN İLİ ESERLERİ
  MERSİN İLİ ESERLERİ
  MUĞLA İLİ ESERLERİ
  NEVŞEHİR İLİ ESERLERİ
  ORDU İLİ ESERLERİ
  SAKARYA İLİ ESERLERİ
  SAMSUN İLİ ESERLERİ
  SİİRT İLİ ESERLERİ
  SİVAS İLİ ESERLERİ
  ŞANLIURFA İLİ ESERLERİ
  TEKİRDAĞ İLİ ESERLERİ
  TOKAT İLİ ESERLERİ
  TRABZON İLİ ESERLERİ
  UŞAK İLİ ESERLERİ
  VAN İLİ ESERLERİ
  YOZGAT İLİ ESERLERİ
  SELÇUKLU HANLARI
  OSMANLI HANEDAN TÜRBELERİ

Mail listemize abone
olun, güncel
yayınlarımızdan
haberdar olun!

Bunun için,
Lütfen mail adresinizi girin.
  Ana Sayfa   |  Üye Kayıt   |  Üye Giriş   |  İletişim   
NURİ MEHMET PAŞA CAMİ – GAZİANTEP

Çukur Mahallesi, Suburcu Caddesi üzerindedir. Şer-i Mahkeme Sicillerinden ve bir fermandan anlaşılacağı üzere Nuri Mehmet Paşa tarafından 1786 (Hicri 1200) yılından bir kaç yıl önce yaptırılmıştır. Harim mihraba paralel, tek sıra dört kare gövdeli ayakla enlemesine ikiye ayrılmıştır. Mihrap önü kubbe ile yanlar çapraz tonozla örtülüdür. Son cemaat mahalli ise beş kubbelidir. Dış avlu ile son cemaat yerinin birleştiği bölümde klasik Osmanlı tarzındaki iki şerefeli minare yükselir. Mihrap; sarı, siyah, bordo renkli mermer malzeme ile zikzak motif ihtiva eden süslemeye sahiptir. Mihrabın yanlarında birer balkon minber mevcuttur. Mahfil kalem işi ile yapılmış çeşitli geometrik ve bitkisel motifleri ihtiva eder. Gaziantep Savunmasında zarar gören cami; bir ara askeri depo, 1958’den sonra da Müze olarak faaliyet göstermiştir. 1968 yılından sonra ise onarılarak yeniden ibadete açılmıştır.

NÛRÎ, MEHMED PAŞA

(d. 1173/1760 – ö. 1205/1790)

1173/1760 tarihinde Antep’te doğdu. Antep ve Kilis’te mütesellimlik eden, Antep’te Karagöz Camiini yaptıran Kocabattal lakaplı Hacı Mehmed Ağa’nın torunudur. Babası, Battal-zâde Mehmed Ağa diye tanınmıştır. Nurî Mehmed Paşa, 20 yaşında eğitimini tamamlayarak devlet kademelerinde görev aldı. 1196/1781’de mîrlivalıkla 1199/1784’de mîrimîrân rütbesi ile Antep mutasarrıflığına tayin edildi. Doğum ve ölüm tarihleri arasında bazı çelişkiler vardır. Güzelbey, Antep Şer’i Mahkeme Sicilleri ’ne dayanarak doğum tarihine dair bir bilginin bulunamadığını, ölüm tarihinin ise 1205/1790 olduğunu ortaya koymuştur (1965: 77) . Kâmûsu’l-A‘lâm’da 1173/1760’da doğduğu 1201/1886’da vefat ettiği yazılıdır (1996:4618). Bağdatlı İsmail Paşa Hediyyetü’l-Ârifîn’de doğumundan söz etmezken 1206/1791’de öldüğünü belirtir (1951: I/535). Şakir Sabri Yener, doğumunu 1173/1760, ölümünü ise 1205/1790 olarak verir (1934: 23). Fatin, doğumunu 1173/1760, ölümünü ise 1201/1886 olarak vermiştir (1271: 422).

Paşa’nın Rus savaşına katılmak üzere görevlendir­diği vekili, kendisine ihanet etmiş, sadrazama yolladığı para ve hediyelerle, başında bulunduğu askerleri bırakıp kaçmıştır. Bu durumu fırsat bilen Antep’teki düşmanları ile Maraş ve Kilis mütesellimleri padişahı Paşa’ya karşı kışkırtmaları sonucu hakkında idam kararı çıkmıştır. Antep kalesine sığınarak yedi ay kendini savun­muştur. 1205/1790’da Halep Valisi Divrikli Köse Mustafa Paşa tarafından Antep’te idam edilmiştir. Ölümü hakkında değişik rivayetler mevcuttur. Antepli şair Küllî-zâde Osman Sâ’ib Efendi’nin yazdığı mezar taşındaki kitabede maktul olduğu yazılıdır. Mezarı, yakın zamanlara kadar bir türbe gibi halk arasında ziyaret yeri hâline gelmiş ve boğmacık öksürüğü tabir edilen çocuk hastalığı için bir şifa yeri olarak görülmüştür.

Kamusü’l-Alâm’da, Bağdatlı İsmail Paşa’nın Keşfü’z-Zünûn zeylinde ve ken­disinden bahseden diğer kaynaklarda mürettep bir Dîvân’ı olduğu yazılıdır. Diğer yandan Cemil Cahit Güzelbey’e Nurî Mehmed Paşa’nın torunlarından Ahmed Orhan adlı biri, Paşa’nın Dîvân’ı olduğuna dair bilgiyi şifahi olarak söylemiştir. Dîvân’ı şu an için kayıptır. Mahlası Nûrî’dir. Hece ve aruzla yazılmış şiirleri vardır. Cemil Cahit Bey, 16’sı aruz 14’ü hece olmak üzere toplam 30 şiirini toplamıştır. Nûrî Mehmed Paşa’nın Antep’te kendi adına yaptırdığı ca­mideki mezar taşına Küllî-zâde Osman Sâ’ib Efendi tarafından yazılmış tarih kıtası şöyledir:

Âh kim münhasif oldı hayfâ

Âlemün nûrı Muhammed Paşa

Âh idüp söyledi Sâ’ib târîh

Oldı maktûl bu Nûrî Paşa (1205/1790)

Bu kıtanın hemen altında mezarın tamir edildiğini göste­ren bir tarih beyti vardır.

Nurî Mehmed Paşa, hem âlim hem de şairdir. Ölümünü anlatan ve Antep’te meşhur olan bir “niyâz”ının kendisinin yazdığı rivayet edilmektedir. Bu bilgi yanlış olup ölümünden sonra kendi ağzındanmış gibi başkaları tarafından söylenmiştir.



KAYNAK: GAZİANTEP BELEDİYESİ / Türkiye Kültür Portalı
FOTOĞRAFLAR: EROL ŞAŞMAZ
NURİ MEHMET PAŞA CAMİ – GAZİANTEP Fotoğraf Galerisi